Een veilige leefomgeving

Veiligheid kun je bekijken als louter de optelsom van het aantal overtredingen / strafbare feiten  (objectieve veiligheid). Dan is Edam-Volendam simpelweg een veilige gemeente (want goede ‘score’ m.b.t. objectieve veiligheid). Maar dan gaan we langs de vraag of de bewoners, bezoekers/toeristen en ondernemers veilig zijn en/of zich voelen in onze gemeente. Veilig voelen/zijn is vaak afhankelijk van allerlei omstandigheden die de gemeente minder makkelijk kan beïnvloeden. Wel signaleren we, samen met bewoners, ondernemers en bezoekers ontwikkelingen in de samenleving (dus ook in Edam-Volendam) die ons zorgen baren en die stevige inzet vraagt van de gemeente en haar ketenpartners. Het gaat dan om ondermijning (verwevenheid van criminele netwerken in de reguliere samenleving), voorkomen jonge aanwas in drugscriminaliteit, normloosheid, cybercrime, (zorg)fraude en mensen met verward gedrag.

Onveiligheid heeft altijd sociale componenten: een slachtoffer en diens omgeving maar ook een dader en het huishouden waar hij/zij in leeft. Bij situaties van onveiligheid in huishoudens of buurten, zijn er vaak partners betrokken vanuit het zorgdomein (verwarde personen, overlast op straat, huiselijk geweld, jeugdzorg, ernstige verslaving, etc). De gemeente verbindt veiligheidspartners en zorgpartners aan elkaar om situaties van onveiligheid te voorkomen of zo snel mogelijk beheersbaar te krijgen. De gemeente legt dan ook de focus op het voorkomen van onveiligheid. Vanuit een gedragen meer-jaren-visie zal er structureel geïnvesteerd moeten worden in bovenstaande thema’s en dan met name gericht op de jeugd. De eerder genoemde stevige inzet vanuit de gemeente zal haar beslag dienen te krijgen in passende formatie en kwaliteit om samen met de in- en externe partners gedurfd maar effectief beleid te maken en uit te voeren.

Repressie door onder andere politie en Openbaar Ministerie is het sluitstuk: de inzet van veiligheidsdiensten om overtredingen te stoppen en daders te bestraffen. De gemeente legt juist de focus op het voorkomen van onveiligheid. Onder andere door intensief samen op te trekken met Samenleving en Zorg. Want ook ouders en de samenleving dragen verantwoordelijkheid voor het versterken van veiligheid en moeten waar en wanneer  nodig worden aangesproken op deze verantwoordelijkheid.

Een andere component van veiligheid is het voorkomen en bestrijden van branden. De brandweerzorg is regionaal georganiseerd bij de Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland (VrZW). De VrZW is een gemeenschappelijke regeling, de burgemeester is lid van het bestuur.

Daarnaast heeft Edam-Volendam met BVO FC Volendam in haar gemeente ook te maken met alle consequenties die dat gegeven met zich meebrengt. Naast de reguliere verantwoordelijkheden voor burgemeester en gemeente die horen bij de aanwezigheid van een BVO, heeft dit ook  de uitstraling van tenminste 18 keer per seizoen een evenement met het mitigeren van veiligheidsrisico’s en handhaving als het gaat om voorwaarden en verplichtingen uit vergunningverlening.

De gemeente voert allerlei taken uit die bijdragen aan een veilige leefomgeving, zoals het verstrekken van vergunningen aan bouwwerken of evenementen, maatregelen m.b.t. verkeersveiligheid, preventieve maatregelen m.b.t. gebruik van alcohol en drug, overlast tegengaan, buurtbemiddeling, handhaving van de APV, bewaken van de openbare orde, cameratoezicht, opsporen van ondermijnende activiteiten (o.a. hennepteelt en productie van chemische drugs) en i.s.m. ketenpartners de bestrijding van criminaliteit. De inzet van de gemeente m.b.t. veiligheid staat grotendeels opgenomen in het Actieplan Integrale Veiligheid.

De VrZW zorgt voor de inzet bij rampen en crisis. Daarvoor is een werkwijze ingericht waarbij politie, brandweer, GHOR, gemeente en andere partners integraal sturing geven aan het beheersen van grote incidenten of crisissituaties. Deze crisisstructuur wordt regelmatig geoefend met bestuurders, ambtenaren en operationele diensten.

De illegaliteit, criminaliteit, de teelt / productie van- en handel in drugs kunnen voor sommige jongeren / inwoners een grote verleiding zijn om makkelijk aan veel geld te komen. Geld dat daarna weer ingezet wordt om zaken aan te schaffen en invloed te hebben in de reguliere maatschappij. De gemeente spant zich in om deze aantrekkingskracht op met name jongeren te verkleinen en om de mogelijkheden tegen te gaan om op deze manier geld te verdienen in onze gemeente.

Sleutelbegrip in veiligheid is informatie. Prof. Dr. Cyrille Fijnaut zei het ooit treffend: ”De overheid weet niet wat ze weet”. Het ontsluiten van data en informatie is cruciaal en bepalend voor succesvol interveniëren. Het is van groot belang om informatie gestuurd te gaan werken, uiteraard AVG-proof. Het zicht krijgen op opmerkelijkheden die bijvoorbeeld onderliggende criminele activiteiten veronderstellen is van groot belang. Het creëren van een (Veiligheids) Informatie Knooppunt is een must om de komende jaren de operationele activiteiten inzake Openbare Orde, Veiligheid en Handhaving te sturen.